बन्द आह्वान गरेकामा ११ करोडको सहयोग रोक्का
काठमाडौ, वैशाख २९ - सर्वसाधारणको मौलिक हक हनन हुने गरी बन्द/ हडतालको आयोजना गरेको भन्दै बेलायती सहयोग नियोगले जनजाति महासंघलाई दिँदै आएको करिब ११ करोड रुपैयाँको सहयोग रोक्ने भएको छ ।
नियोगले बुधबार साँझ महासंघका अध्यक्ष राजकुमार लेखीलाई सहयोग रोकिएकोबारे पत्र बुझाएको छ ।
महासंघले जेठ १४ भित्रै संविधान बनाउनुपर्ने भन्दै शुक्रबार नेपाल बन्दको घोषणा गरेपछि नियोगले मानव अधिकार हनन हुने गतिविधिमा संलग्न रहेको ठहर गर्दै सहयोग रोकेको हो ।
नियोगले पत्रमा महासंघले गर्न लागेको बन्दका कारण अब उप्रान्त कुनै पनि सहयोग उपलब्ध नगराउने उल्लेख छ ।
'नेपालमा धेरै मानिस बन्दलाई विरोधको वैधानिकस्वरूप ठान्छन्,' नियोगी सारा सान्याहुम्बीले लेखीलाई पठाएको पत्रमा भनिएको छ, 'तर बेलायती सरकारको नियोग भएको नाताले नेपाली जनताको मानव अधिकार हनन हुने कुनै पनि कामलाई प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष सहयोग गर्नु हाम्रा लागि असम्भव छ ।' नियोगले महासंघअन्तर्गतको जनजाति सशक्तीकरण परियोजनालाई करोडौंको सहयोग गर्दै आइरहेको थियो ।
'सहयोगको आधारभूत बुँदामा हामीले बन्द/हडताल गर्न नपाइने सहमति गरेका थियौं,' नियोगका एक अधिकारीले कान्तिपुरसँग भने, 'तर उसले त्यसको वास्ता गरेजस्तो देखिएन, बन्दजस्तो मानव अधिकारविरोधी काम गर्ने संस्थालाई हामी सहयोग जारी राख्न सक्दैनौं ।'
महासंघका अध्यक्ष लेखीले भने आफ्नो अधिकारका लागि कसैको दबाबमा आन्दोलन नरोक्ने प्रतिक्रिया दिए । 'हामी कुनै दाताको दास बनेर सहयोग लिँदैनौं,' उनले भने, 'दाताले मन लागे सहयोग गर्छन् नलागे गर्दैनन् तर हामी हाम्रो हक अधिकारको लडाइँ कहिल्यै रोक्दैनौं ।'
नियोगले आफूलाई ७ महिनादेखि अनेक दबाब दिँदै आएको लेखीले बताए । 'उनीहरू कहिले के भन्छन्, कहिले के भन्छन्, आफ्नै सर्तमा हामीलाई चलाउन चाहन्छन्,' उनले भने, 'अस्ति पनि मेरै कार्यालयमा आएर बन्द नगर्न भने, हाम्रो हक अधिकारका लागि हामी कसैले भनेर किन आन्दोलन रोक्ने ?'
महासंघले चरणबद्ध आन्दोलन गर्न लागेको भन्दै उनले थप आन्दोलनका कार्यक्रम शुक्रबार बेलुका सार्वजनिक गर्ने बताए ।
पर्यटन वर्षभरि कुनै पनि बन्द/हडताल नगर्ने दलहरूले प्रतिबद्धता गरेपछि मुलुकमा केही महिनायता देशव्यापी बन्द/हडताल भएका थिएनन् । लेखीले भने आफूहरूले संविधान नपाएसम्म त्यो नमान्ने बताए ।
बन्दका कारण लाखौं सर्वसाधारणको मौलिक हक हनन हुने, उनीहरू स्वास्थ्य र शिक्षाबाट वञ्चित हुने भएकाले त्यसो नगर्न सम्झाउँदा पनि महासंघले बन्द कुनै हालतमा नरोक्ने अडान लिएको नियोगले बतायो । स्रोतअनुसार शान्तिपूर्ण प्रदर्शन, जुलुस र धर्नाजस्ता विरोधका अरू कार्यक्रम गर्न नियोगले महासंघलाई सुझाव दिएको थियो ।
'तर त्यसो गर्न महासंघ तयार भएन,' नियोग स्रोतले भन्यो, 'यस्तो भएपछि सहयोग जारी राख्नुको अर्थ छैन ।'
नियोगले महासंघलाई दोस्राे चरणको सहयोग ७ महिनाअघि गरेको थियो । त्यो सहयोग ११ करोड बराबरको भएको लेखीले बताए ।
सहमतिअनुसार काम भए/नभएको मूल्यांकनमा सम्झौता बराबरको रकमको आवधिक भुक्तानी गर्न महासंघ र नियोग दुवैले मञ्जुरी गरेका थिए । बन्द/हडताल नगर्ने, हिंसात्मक विरोध र प्रदर्शन हुन नदिने तथा मानव अधिकार हनन हुने कुनै पनि काम गर्न नपाइने सम्झौता उनीहरूबीच भएको थियो ।
'केही करोडका लागि हामी हाम्रो भविष्य नै दाउमा राख्न सक्दैनौं,' लेखीले भने, 'बिनासर्तको सहयोग भए मात्रै लिन्छौं तर आन्दोलन रोक्दैनौं ।'
KantipurNews